A HARFİ

Aba zamanı yaba , yaba zamanı aba alınır.
Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
Abdestsiz sofuya namaz dayanmaz.
Acele giden ecele gider.
Acele yürüyen yolda kalır.
Acı acıyı bastırır,su sancıyı.
Acıkan doymam,susayan kanmam sanır.
Aç ayı oynamaz.
Aç koynunda azık durmaz.
Aç kurt insana saldırır.
Aç tokun halinden bilmez.
Açın imanı olmaz.
Açlık ile tokluğun arası bir dilim ekmek.
Adamak kolay,ödemek güçtür.
Adamın iyisi iş başında belli olur.
Abanın kadri, yağmurda bilinir.
Abdalın arkadaşlığı yol görününcüye kadardır.
Aca dokuz yorgan örtmüşler,yine uyuyamamış.
Acele ise, şeytan karışır.
Acemi katır kapı önünde yük indirir.
Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
Aç köpek fırın yıkar.
Aç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görür.
Açık yaraya kurt düşmez.
Açın karnı doyar gözü doymaz.
Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.
Adamakla mal tükenmez.
Adı çıkmış doksana, hiç inmez seksene.
Ağaca balta vurmuşlar “sapı bedenimde”demiş.
Ağaca çıkan keçinin doğurduğu oğlak dala bakarmış.
Ağaca dayanma çürür,insana dayanma ölür.
Ağacı kurt, insanı dert bitirir.
Ağaç ne kadar meyve verirse ,dalı o kadar yere eğilir.
Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.
Ağaç ne kadar yüksek olsa da yaprakları yere düşer.
Ağaç yaş iken eğilir.
Ağaçlı köyü su basmaz.
Ağaçtan maşa, aptaldan (çingenden) paşa olmaz.
Ağır kazan geç kaynar.
Ağır otur, batman götür.
Ağır taş batman döver.
Ağız yemeyince yüz utanmaz.
Ağlama ölü için, ağla deli için.
Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.
Ağlayak da gözden mi olak?
Ağlayanın malı, gülene hayır etmez.
Ağrısız baş mezarda gerek.
Ağustos ayında beyni kaynayanın, zemheride (Zahmarıda) kazanı kaynar.
Ağzı açık ayran delisi.
Ahmak misafir, ev sahibini ağırlar.
Ak akçe kara gün içindir.
Ak koyunun kara kuzusu da olur.
Akan su yosun tutmaz.
Akan su, pis tutmaz.
Akçe bulsam, çıkı yok.
Akıl akıldan üstündür.
Akıl yaşta değil baştadır.
Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.
Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
Akıllı evladın var, neylersin mali, akılsız evladın var neylersin mali?
Akılsız basın cezasını ayaklar çeker.
Akılsız baştan sefil taban ne çeker.
Akılsız köpeği yol kocatır.
Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
Akrabanın akrabaya ettiğini akrep etmez.
Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
Akşamın hayırından sabahın şeri iyidir.
Al elmaya taş atan çok olur.
Al yakışırken, el bakışırken.
Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
Alışmış kudurmuştan beterdir.
Alim unutmuş, kalem unutmamış.
Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir.
Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini
Alma mazlumun ahini çıkar aheste aheste.
Altın anahtar, her kapıyı açar.
Altın eşik, ağaç eşiğe muhtaçtır.
Altın yere düşmeyle değer kaybetmez.
Altının kıymetini sarraf bilir.
Ana gibi yar, vatan gibi diyar olmaz.
Anan gibi saç büyütecegine, baban gibi bıyık büyüt.
Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
Ananın bastığı yavru incimez.
Ananın bastığı yerde yavru ölmez.
Anasına bak kızını al, astarına bak bezini al.
Anlayana Sivri sinek saz anlamayana davul zurna az.
Aptal düğünden çocuk oyundan usanmaz.
Aptalın karnı doyunca gözü yolda olur.
Ar gözden, kar yüzden anlaşılır.
Ar namus tertemiz.
Arap eli öpmek, dudak karartmaz.
Arayan belasını da devasını da bulur.
Arayan bulur, iniliyen ölür.
Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.
Arı bal yapacak çiçeği bilir.
Arı satmış namusu tellala vermiş.
Arkadaş dediğinin gölgesinde suç islenir.
Arkadaşını söyleki, sana kim olduğunu söyleyim.
Arkadaşlık pazara kadar değil mezara kadardır.
Arkalı it kurdu boğar.
Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle.
Arpa ekinde buğday bekleme.
Asıl azmaz, bal kokmaz, kokarsa yağ kokar, onunda aslı ayrandır.
Asil azmaz, bal kokmaz, kokarsa yağ kokar, aslı ayrandır.
Aslan yattığı yerden belli olur.
Aslında olan tırnağına getirir.
Aş kaşık ile, iş keşik ile.
Aş sabahın iş sabahın.
Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.
Aşk olmayınca meşk olmaz.
At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.
At binenin kılıç kuşananındır.
At ile avrat yiğidin ikbalindendir.
At karnından yiğit burnundan bellidir.
At olacak tay yürüyüşünden belli olur.
At ölür de, itler bayram eder.
At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.
At sahibinin altında kişner.
At ver hısım ol, kız ver hasım ol.
At yedi günde, it yediği günde belli olur.
At, sahibine göre kişner.
Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıp.
Ata et, ite ot verilmez.
Atasözü tutmayan, uluya uluya kalır.
Ateş düştüğü yeri yakar.
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Atı alan Üsküdar’ı geçer.
Atılan ok geri dönmez.
Atımın anlı sakar, lakabını ele takar.
Atın iyisi arkadan gelmez.
Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler.
Atın ölümü arpadan olsun.
Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.
Atlı, itli sığmış, bir çocuk sığmamış.
Avradı er zapdetmez, ar zapt eder.
Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar.
Ay bozmaz, süt kokmaz. Kokarsa ayran kokar, çünkü aslı süttür.
Ay var yılı besler; yıl var günü besler.
Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.
Ayağını yorganına göre uzat.
Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne.
Az menfaat çok zarara mal olur.
Az sabırda, çok keramet vardır.
Az tamah, çok ziyan getirir.
Az veren candan çok veren maldan verir.
Az yaşa, uz yaşa, akıbet gelecek başa.
Azan mevlasınıda bulur, belasınıda.
Azı bilmeyen çogu hiç bilmez.
Azıcık aşım, kaygısız başım.
Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.
Azıtmış, kudurmuştan beterdir.
Azman olma, uzman ol.

Abanın kadri yağmurda bilinir.
Her şeyin bir değeri vardır. Bir şeyin gerçek değeri (kadri) ise, ona gerçekten ihtiyaç duyulduğu zaman ortaya çıkar.

Abdala “kar yağıyor” demişler, “titremeye hazırım” demiş.
Yoksulluk ve sıkıntı içinde yaşayıp eziyet çekmekte olan kimseler, karşılaşacakları zor şartlardan endişe duymazlar. Çünkü onlar bu şekilde yaşamaya alışıktırlar.

                                    B HARFİ
Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.
Baba mirası yanan mum gibidir.
Baba oğula bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir cıngıl üzüm vermemiş.
Baban bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım.
Babası ölen bey, anası ölen kadın olur.
Bağ dua değil, çapa dua ister.
Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.
Bağa gir izin olsunki, yemeye yüzün ola.
Bağlı aslana tavşan bile hücum eder.
Baht olmayınca başa, ne kuruda biter, nede yaşta.
Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma.
Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir.,
Bakmadan usta olunsaydı, kediler kasap olurdu.
Bal döksen yalanır.
Bal olan yerde sinek de bulunur.
Bal tutan parmağını yalar.
Bal, bal demekle ağız tatlanmaz
Balı parmağı uzun olan değil, kısmeti olan yer.
Bana benden olur, her ne olursa, başım rahat bulur, dilim durursa.
Barışta ter dökmeyen savaşta kan döker.
Baskın basanındır.
Baskısız yongayı yel alır.
Bastığın yer bayram olsun.
Baş başa, baş da padişaha bağlıdır.
Baş nereye giderse, oyak oradadır.
Başıma uymayan takke elin olsun.
Başındaki fese bak, girdiği kümese bak.
Başını ecemi berbere teslim eden, cebinde pamuk eksik etmesin.
Başsız evin köpeği çok havlar.
Bazen inek, erkek; bazen de dişi doğurur
Bedava sirke baldan tatlıdır.
Bekâr gözü ile kız alınmaz.
Bekâra karı boşamak kolay gelir.
Beleş peynir fare kapanında bulunur.
Belli düşman, gizli dosttan yeğdir.
Benden sana öğüt, ununu elinle öğüt.
Benim adım Hıdır, elimden gelen budur.
Benim sakalım tutuştu, sen sigara yakmak istersin.
Besle kargayı oysun gözünü.
Besledik büyüttük danayı, şimdi tanımaz oldu anayı, babayı.
Beş kuruşluk fener o kadar yanar.
Beş parmağın beşi bir değildir.
Beyaz saç, aklın değil yaşın işaretidir.
Bıçak sapını kesmez.
Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez.
Bilğisiz insan meyvesiz ağaca benzer.
Bilinmedik iş ya karın ağrıtır ya baş.
Bilmediği beş vakit namaz, bilirde yanına varmaz.
Bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıptır.
Bin bilsen de bir bilene danış.
Bin ölçüp bir biçmeli.
Binde bir gelinen yere gül döşerler, her gün gelinen yere kül döşerler.
Bir adamın adı çıkacağına, canı çıksın.
Bir ağaçta gül de biter, diken de.
Bir ağaçtan, oklukta çıkar boklukta.
Bir ağızdan çıkan, bin ağza yayılır.
Bir bulutla kış gelmez.
Bir dalın gölgesinde bin koyun eğlenir
Bir dirhem et, bin ayıp örter.
Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
Bir elin verdiğini, öbür elin duymasın.
Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.
Bir işe başlamak, bitirmenin yarısıdır.
Bir koyun başı pişinceye kadar, kırk kuzu başı pişer.
Bir koyundan iki post olmaz.
Bir musibet bin nasihatten iyidir.
Bir nalına vurur, bir mıhına.
Bir yerim diyenden birde yemem diyenden kork.
Bir yiğit kırk yılda meydana gelir.
Biri eşikte, biri beşikte.
Birlikten kuvet doğar.
Bitli baklanın kör alıcısı olur.
Bize gelince yiyip içelim, size gelince gülüp gecelim.
Boğulursan büyük suda (denizde) boğul.
Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmektir.
Borç yiğidin kamçısıdır.
Boş duranı Allah’da sevmez kuluda.
                                  C HARFİ

Cahille arkadaş olma küstürün, cam kırığıyla kıçını silme kestirirsin.
Cami ne kadar büyük olursa, imam yine bildiğini okur.
Can boğazdan gelir.
Can çıkar huy çıkmaz.
Canı kaymak, isteyen mandayı yanında taşır.
Cani yanan eşek atı geçer.
Cinsinde olan tırnağında getirir.
Cahile söz anlatmaktansa, deveye hendek atlatmak iyidir.
Cahilin dostluğundan, alimin düşmanlığı iyidir.
Cahille arkadaş olma küstürün, cam kırığıyla kıçını silme kestirirsin.
Cami ne kadar büyük olsa da imam bildiğini okur.
Can boğazdan gelir.
Can çıkar huy çıkmaz.
Can çıkmadan ümit kesilmez.
Canı kaymak, isteyen mandayı yanında taşır.
Canı yanan eşek atı geçer.

Cahile söz anlatmak, deveye hendek atlatmaktan zordur.
Cahil kişi, okuyup öğrenim görmemiş, bilgisiz ve deneyimsiz kimsedir. Bu bakımdan söylenen bir sözün ne maksatla söylendiğini, hangi anlama geldiğini kavramakta zorluk çeker. O ne biliyorsa, doğru onlardır. Ne kadar uğraşırsanız uğraşın kendi doğrularından başka bir doğru kabul etmez. Öyle de inatçıdır ki deve nasıl hendek atlamamak için direniyorsa, o da görüşünden vazgeçmemek için direnip durur.

Cambaz ipte, balık dipte gerek.
Niteliği gereği hemen her varlık farklı bir yerde bulunur, barınır ve iş yapar. Niteliğine uygun olmayan yerin şartları onu zor durumda bırakabilir. Dolayısıyla her kişi elde ettiği niteliklerin gerektirdiği bilgi, beceri ve uzmanlık sahası içinde çalışmalı; o alanın dışındaki işlerden uzak durmalıdır.

Cana gelecek (kaza-zarar) mala gelsin.
Eğer bir kaza gelecek ve zarar görecekse insan, canına değil malına gelsin. Çünkü kazaya uğrayan, zarar gören malın tekrar kazanılması veya elde edilmesi mümkündür. Ama can için durum böyle değildir. Cana gelen felâketler silinmeyecek izler bırakır. Bir kazadan ötürü insan ölebilir, sakat kalabilir, dolayısıyla böylesi zararları gidermek mümkün değildir.

Can boğazdan gelir.
Her canlı gibi insan da beslenmek zorundadır. Bedeni için gerekli olan gıdaları ancak bu şekilde alır. İyi beslenmeyen, yeterli gıdaları almayan bir vücut sağlıklı, dinç ve dayanıklı olamaz; bu kimselerin güçsüz kalıp hasta olmaları da kaçınılmazdır. O hâlde insan sağlığını korumak istiyorsa, iyi beslenmeye önem vermelidir.

Can canın yoldaşıdır.
İnsan yaratılışı gereği tek başına yaşayamaz. Bir arkadaşa, bir dosta mutlaka ihtiyaç duyar. Bu, gerek iş yapması, gerek sorunlarını çözmesi, gerekse konuşup dertleşmesi için zorunludur.

Can cümleden aziz (dir).
1. Bir tehlike anında insan önce kendi canını kurtarmaya başlar. O anda kendi canı, diğer canlardan daha önemli olur. Kimi istisnalar hariç, bu durum hemen her insanda göze çarpar. Bu da tabiî bir vak`a olarak görülür. 2. İnsanın kendisi hemen herkesten önce gelir. Her ne kadar kimi zaman özveride bulunur, fedakârlıklar gösterirse de (bunun da bir yeri ve sınırı vardır), vahim konularda çıkarlar çatışmaya başlayınca, kendi çıkarından asla taviz vermez.

Can çıkmayınca huy çıkmaz.
Huy, insanın yaratılış ve ruh özelliklerinin bütünüdür. İnsanla birlikte var olmaya başlar; insan büyüdükçe, huy da onun benliğine iyice yerleşir; kişiliğinin bir parçası hâline gelir. İster eğitim, ister başka bir yolla olsun, kişinin huyunu değiştirmek mümkün değildir; kişinin ölümüne kadar öylece devam eder.

Canı yanan eşek attan yürük olur.
Herhangi bir durumdan ötürü canı yanıp acı çekmiş olan kimse, aynı durumla bir daha karşılaşmamak için kendisinden beklenilenin üstünde bir çaba gösterir. Öyle ki altından kalkamaz sanılan işleri bile başarır, çok iyi sonuçlara ulaşır.

Cefa çekmeyen sefanın kadrini bilmez.
Sürekli bolluk, rahatlık içinde yaşayan insanlar içinde bulundukları vefa ve mutluluğun kıymetini bilmezler. Bunu doğal bir şeymiş gibi görürler. Nasıl sağlıklı bir insan, hasta olmadan sağlığın kıymetini bilmezse, sefa içinde olan da darlığa ve sıkıntıya düşmeden rahatlık, huzur ve mutluluğun kıymetini bilemez.

Cennetin kapısını cömertler açar.
Cömert kimse, para ve malını esirgemeden veren, eli açık olan, yardım seven, muhtaç kimseleri gözeten kimsedir. İslâm dini böyle kimseleri över ve onları cömert olmaya davet eder. Eğer böyle davranırlarsa; yetime, kimsesize, yolda kalmışa, düşküne yardım ederlerse sevap işleyecekler ve öbür dünyada yaptıklarının karşılığını kat kat fazlasıyla göreceklerdir.
                              D HARFİ

Dağ başına harman yığına yel alır, odada savurma sel alır.

Dağ diye dangırdama, dağın kulağı vardır.

Dağda gezen kurdu görür.

Dağdan yayılan gölden sulanır.

Dağına göre kış olur.

Damdan düsenin halinden damdan düsen bilir.

Dan din desen oynar.

Danışan dağı asmış, danışmayan düz yolda şaşmış.

Davacısı kadı olanın, yardımcısı Allah olsun.

Davul bile dengi dengine çalar.

Davulu görür oynar, mihribanı görür ağlar.

Dede çağla yese, torunun dişi kamaşır.

Dediğim dedik, çaldığım düdük.

Değirmen iki tastan, muhabbet iki bastan.

Dek duranın devesi ölmez.

Deli deliyi görünce değneğini saklar.

Deli dersin deli, veli dersin veli olur.

Deli ile devletli bildiğini işler.

Deli ineğin akilli buzağısı olmaz.

Deli, deliden hoşlanır.

Deli, deliyi görünce değneğini saklar.

Deliyle çıkma yola, ya sağa saparsın ya sola.

Demir nemden insan gamdan cürür

Demirden korkan trene binmez.

Dert ağlatır, âşık söyletir.

Dert derdi acar.

Dert saklayınca kalır.

Deveye oyna demişler, dokuz kazan süt devirmiş.

Deveye sormuşlar: “Neden boynun eğri?’’ Nerem doğru ki? Demiş.

Deveye “inişi mi seversin, yokuşu mu” demişler, “Düz yere kıran mı girdi?” Demiş.

Deveyi hendekten atlatan, bir tutam ottur.

Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.

Dibi görünmeyen kaptan su içilmez

Dibi görünmeyen kuyudan su içilmez.

Dilencinin torbası dolmaz

Dileyen Leylasını da bulur, Mevlasını da.

Dilim dilim dilim etti benim dilim.

Dilim senden çektiğim zulüm.

Dilin kendi küçük, cürümü büyüktür.

Dirlik olmayan yerde varlık olmaz.

Dişini gösteren it ısırmaz.

Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.

Doğruluk minarede kalmış.

Domuzu vurmuşlar kanı ormana yayılmış.

Dost yoluna post olmalı.

Dostluk başka alışveriş baksa.

Dönen değirmenin ağzına necaset atılmaz.
                              E HARFİ

Ecel geldi baş ağrısı bahane.

Eceli gelen it, cami duvarına işer.

Eceli gelen köpek, cami duvarına siyer.

Ekmeden biçmek Allah’a mahsustur.

Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver.

El adama akıl verirde ekmek vermez.

El adamı var sever, er adamı sağ sever.

El adamın düşünü azdırır ama çimecek su vermez.

El adamın düşünü azdırırda suyunu ısıtmaz.

El ağzına bakan, avradını tez boşar.

El atına binen çabuk iner.

El ayranı ciğer soğutmaz.

El elden üstündür

El eli yur, el de döner yüzü yur.

El elin aynasıdır.

El elin nesine? Gülerek gider yaşına.

El eliyle yılan tut, bir ucunu yalan tut.

El gömleği ile gerdeğe girilmez.

El gör elini beğen, harman gör yelini beğen.

El işlerse ağız gevişler.

El yumruğunu yemeyen, kendi yumruğunu balyoz zanneder.

El, elin eşeğini türkü söyleyerek arar.

Elden ekmek yiyen yolda acıkır.

Elden gelen elli gün gitmez.

Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde gelmez.

Ele değen saman çuvalına da değer.

Ele verir talkını, kendi tutar salkımı.

Elin iyisinden, kendi kötümüz yeğdir.

Elti eltiyle iyi olsa da bohçası hamamda çekişir.

Emanet ata binen tez iner.

Emanet atın kuskunu yokuşta kopar.

Emanetin bağrı yufka olur.

Er dayıya, kız ebeye çekermiş.

Er dediğin oturunca bucağa, çekince kucağa yakışmalı.

Ergen gözü ile kız alma, gece gözü ile bez alma.

Erkek tazıya çul dayanmaz.

Eşeğe binen osuruğuna katlanır.

Eşeğe gerdan kır demişler, zartadan osurmuş.

Eşek eşeği öndüçlü kaşır.

Eşek tavlanmakla eşeklikten kurtulmaz.

Eski camlar bardak oldu.

Eskisi olmayanın yenisi olmaz.

Eskiye rağbet olsaydı, bitpazarına nur yağardı.

Eşeğe cilve yap demişler, tutmuş çifte atmış.

Eşeği süren, osuruğuna katlanır.

Eşeğin yoksa enişten de mi yok?

Et tırnaktan ayrılmaz.

Etme kulum bulursun, inileme ölürsün.

Evden kedi gitse yeri belli olur.

Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane.
Her canlı gibi insan da yaşar ve ölür. Her insanın da Yüce Allah tarafından takdir edilmiş bir ömrü vardır. İnsan bunu ne uzatabilir ne de kısaltabilir. Ecel saati gelen kimse bir nedenle ölür. Ancak ölüm nedeni olarak gösterilen hastalık, kaza gibi bir şeyler aslında bir bahanedir. Asıl neden kişinin kendisine takdir edilen yaşam süresinin dolmasıdır.

Eceli gelen köpek cami duvarına işer.
Tutum ve davranışlarıyla herkesin nefretini kazanmış, büyük bir cezayı hak etmiş ve çaresiz kalmış kimse, şaşkınlığa düşer; sanki hak ettiği cezanın biran önce uygulanmasını ister gibi daha büyük suçlar işler; kendisini yargılayacak kimselere çatar, onları kötüler, öfkelerini üzerine çeker. Bütün bu hareketleri onu kötü bir sona ulaştırır.

Eden bulur, inleyen ölür.
Bir durumun nasıl sonuçlanacağı olayın gidişatından bellidir. Birilerine kötülük yapmayı kural edinenler, yaptıkları kötülüğün cezasını eninde sonunda görürler; bu dünyada olmasa bile öbür dünyada. Öte yandan inlemekten kurtulamayan ağır hasta da ölür.

Eğilen baş kesilmez.
Bize teslim olan, hatasını anlayıp af dileyen, bize sığınan kişi bağışlanmalıdır. Bu davranış Türk-İslâm geleneğinin önemli bir kuralıdır.

Eğreti ata (el atına) binen tez iner.
Başkasının malına, yetkisine ve gücüne güvenerek iş yapan yarı yolda kalır. Çünkü kısa bir süre sonra bunları asıl sahibine iade etmek zorunda kalacaktır.

Eğri otur, doğru söyle.
Yalnızca seni ilgilendiren konularda özgür sayılabilirsin, sana kimse karışamaz; istediğin gibi yer, içer, giyinir ve oturursun. Ancak toplumu ilgilendiren konularda doğru konuşmalı, yalandan kaçınmalısın; eğer çıkar kaygısı ile yalan söyler, doğruyu eğri diye gösterirsen toplumu ayakta tutan güven duygusunu sarsmış olursun.